Aan de Voldersgracht 21 stond vanaf 1661 het Sint-Lucasgildehuis. De ingang van het gebouw keek uit op de Markt via de Oude Manhuissteeg. Het Sint-Lucasgilde was de beroepsvereniging (gilde) van schilders, glazenmakers, plateelbakkers en andere kunstambachtslieden in Delft. Het gilde hield toezicht op de kwaliteit, de opleiding en de beroepsuitoefening van haar leden. Het beschermde de belangen van kunstenaars en ambachtslieden en het lidmaatschap vereiste meestal een periode van leertijd bij een erkend meester. De beroemde Delftse schilder Johannes Vermeer werd in 1653 lid van het gilde en bekleedde twee keer twee jaar de prestigieuze functie van hoofdman (bestuurder). Het Sint-Lucasgilde werd in 1833 opgeheven.
Daarna vestigde Adam de Lint zich in het gebouw, een ondernemer in kalk, borstel- en schuierwerk (bezems en borstels).
Het gebouw raakte in verval en werd uiteindelijk in 1875 door de gemeente gekocht en in 1876 gesloopt om plaats te maken voor de ‘Openbare Basis Lagere school nummer 3’, die later werd omgedoopt tot de Jan Vermeerschool.
Met de verhuizing van die school - in 2004 - naar een andere locatie in de stad ontstonden er plannen om op deze locatie een informatiecentrum te realiseren over deze beroemde inwoner van de stad Delft.
In 2007 werd het Vermeer Centrum Delft geopend. De voorgevel van het gebouw is een zo nauwkeurig mogelijke reconstructie van de oorspronkelijke voorgevel van het Sint-Lucasgildehuis. In deze gevel zijn onder andere de wapenschilden van het Sint-Lucasgilde en van de stad Delft verwerkt. Ook zijn er festoenen (guirlandes) aan bevestigd. Dit zijn afgietsels van de oorspronkelijke festoenen die aan de voorgevel van het St. Lucasgilde hingen en die nu zijn ingemetseld in de achtergevel van het Rijksmuseum.
De plek aan de Voldersgracht 21 is dus een belangrijke, historisch beladen locatie die herinnert aan het centrum van de Delftse kunstwereld in de 17 eeuw en aan Johannes Vermeer.
Fotobijschriften
Foto 1: tekening A. Rademakers St-Lucasgilde - By Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=23473330
Foto 2: pand Adam de Lint (1876) - foto: door F. Gräfe - https://www.achterdegevelsvandelft.nl/huizen/Markt%2054-56.html, Publiek domein, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=153266733
Foto 3: pand Openbare Basis Lagere school/Gemeenteschool nummer 3 (1950) - Schoolgebouwen Delft
Foto 4: Jan Vermeerschool (1990) - Schoolgebouwen Delft
Foto 5: Vermeer Centrum Delft (2025) - Thijs Tuurenhout